سرطان پوست و نشانههای آن
سرپوش پزشکی – دکتر مهیار منصوری در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه سرطان پوست سرطانی است که از پوست ناشی میشود، اظهار کرد: این دسته سرطانها به دلیل رشد غیرعادی سلولهایی که توانایی حمله یا انتشار به دیگر قسمتهای بدن را دارند، به وجود میآیند.
سه نوع عمده سرطان پوست
وی با بیان اینکه سه نوع عمده سرطان پوست وجود دارد که شامل سلول بازال، کارسینوم سلول-سنگفرشی (SCC) و ملانوما هستند، افزود: سرطان سلول بازال به آهستگی رشد میکند و میتواند به بافت اطراف آن آسیب برساند اما بعید است به مناطق دور گسترش یابد و یا به مرگ منجر شود.
این فوق تخصص آنکولوژی و خون بیان کرد: این سرطان معمولاً به شکل قسمتی از پوست که بالا آمده و بدون درد نیز است؛ ممکن است براق باشد با عروق خونی کوچک که روی آن جریان دارند یا به شکل یک ناحیه از پوست که بالا آمده به همراه یک زخم بروز میکند.
احتمال انتشار سرطان سلولهای سنگفرشی بیشتر است
وی با اشاره به اینکه احتمال انتشار سرطان سلولهای سنگفرشی بیشتر است، گفت: این سرطان معمولاً به شکل یک توده با سری پوستهپوسته بروز میکند اما ممکن است به شکل زخم نیز باشد.
منصوری اضافه کرد: ملانومها تهاجمیترین نوع سرطان پوستی است و نشانههای آن شامل مول که دارای شکل، رنگ و اندازه متفاوتی هستند و لبههای نامنظم و بیش از رنگ دارند که همراه با خارش و خونریزی هستند.
این فوق تخصص با بیان اینکه سرطان پوست بیشتر از ۹۰ درصد موارد به دلیل قرار گرفتن در معرض اشعه فرابنفش خورشید ایجاد میشود، گفت: این قرار گرفتن در معرض نور خورشید خطر ابتلا به هر سه نوع سرطان را افزایش میدهد.
منصوری با اشاره به اینکه به دلیل نازک شدن لایه ازن تختهای برنزه نیز منبع رایج دیگری است که منجر به قرار گرفتن در معرض اشعههای فرابنفش هستند، افزود: در مورد سرطانهای ملانوم و سلولهای بازال، قرار گرفتن در معرض نور خورشید در سنین کودکی بسیار مضر است.
وی ادامه داد: در مورد سرطان سلولهای سنگفرشی کلاً در معرض نور خورشید قرار گرفتن، مهم است و زمان قرار گرفتن آن چندان اهمیتی ندارد.
افرادی که پوست روشنتری دارند در معرض خطر سرطان پوست هستند
این فوق تخصص آنکولوژی و خون با اشاره به اینکه بین ۲۰ تا ۳۰ درصد از ملانومها از خالها شروع میشوند، عنوان کرد: افرادی که پوست روشنتری دارند در معرض خطر بیشتری هستند و افرادی که سیستم ایمنی آنها به دلیل استفاده از داروها یا بیماریهایی مثل ایدز ضعیف شده تشخیص بیماری از طریق بافتبرداری صورت میگیرد.
وی بیان کرد: کاهش قرارگیری در معرض نور خورشید و اشعه فرابنفش و استفاده از ضد آفتاب میتواند روشهای مؤثری برای جلوگیری از ملانوم و سرطان سلولهای سنگفرشی باشد.
منصوری با طرح این سؤال که آیا کرمهای ضد آفتاب بر خطر ابتلا به سرطان سلولهای بازال تأثیر دارند یا خیر مشخص نیست؟ اظهار کرد: مطالعات محققان نشان میدهد استفاده از nicotinamide که یکی از مشتقات ویتامین B3 است میتواند بهطور قابل ملاحظهای احتمال بروز سرطان پوست غیر ملانوم را در افراد پرخطر کاهش دهد.
سرطانهای غیر ملانومی پوست معمولاً قابل درمان هستند
وی با اشاره به اینکه سرطانهای غیر ملانومی پوست معمولاً قابل درمان هستند، خاطرنشان کرد: درمان بهطورکلی توسط عمل جراحی با برداشتن توده صورت میگیرد اما ممکن است با پرتودرمانی یا مصرف داروهای موضعی مانند فلوروراسیل هم صورت گیرد گرچه این شیوه کمتر رواج دارد.
منصوری با اشاره به اینکه درمان ملانوم ممکن است ترکیبی از عمل جراحی، شیمیدرمانی، پرتودرمانی و درمان موضعی باشد، تصریح کرد: در افرادی که بیماری به سایر نقاط بدن آنها انتشار یافته است، مراقبت تسکینی برای بهبود کیفیت زندگی افراد استفاده میشود.
این فوق تخصص آنکولوژی و خون با بیان اینکه ملانوم یکی از سرطانهایی است که احتمال بقا در آن نسبت به سایر سرطانها بیشتر است، افزود: سرطان پوست شایعترین نوع سرطان است بهطور جهانی حداقل ۴۰ درصد از موارد انواع سرطان را تشکیل میدهد.
وی با بیان اینکه این نوع سرطان بهویژه بین افراد با پوست روشن بسیار شایع است، بیان کرد: شایعترین نوع سرطان پوستی غیر ملانومی است که حداقل در دو تا سه میلیون نفر در سال به آن مبتلا میشوند، یادآور شد: بااینحال اینیک برآورد تقریبی است، چون آمار مناسبی در دسترس نیست.
منصوری گفت: ۸۰ درصد سرطانهای پوستی غیر ملانومی سرطان سلولهای بازال و ۲۰ درصد آنها سرطانهای سلولهای سنگفرشی هستند که بهندرت منجر به مرگ میشوند.
سرطان پوست و نشانههای آن
منصوری با اشاره به انواع سرطان پوست و نشانههای آنها گفت: ملانوم نادرترین، اما مرگبارترین نوع سرطان پوست است که اغلب توسط لکهای نامتقارن با مرزهای نامنظم شناخته میشود؛ کراتوزفعال (کراتوز خورشیدی) یک وضعیت پیش سرطانی یا ضایعه پیش بدخیم است که معمولاً سفت، قرمز و پوستهپوسته است و اندازه آن فرق میکند و اغلب روی صورت، لبها، گوشها، پشت دست و بازوها تشکیل میشود و ممکن است همراه خارش و دردناک نیز باشد.
وی اضافه کرد: کارسینوم سلول بازال نیز شایعترین نوع سرطان پوست بوده که رشد آن بسیار کند و قابل درمان است و این ضایعات نقاطی هستند که روی صورت، گردن و گوشها رشد میکنند و آنها تمایل به تشکیل چربی یا زخم دارند و بهراحتی خونریزی میکنند.
این فوق تخصص آنکولوژی و خون با بیان اینکه کارسینوم سلول سنگفرشی دومین نوع شایع سرطان پوست است، اظهار کرد: کارسینوم سلول سنگفرشی بوده که شبیه کارسینوم سلول بازال است و درمان آن هنگامیکه تنها نقطههایی از آن روی بدن تشکیل شده آسان است.
منصوری با اشاره به اینکه کارسینوم سلول مرکزی نیز نوع نادری بوده اما از انواع خطرناک آن است و میتواند بهسرعت رشد کند و در قسمتهای مختلف بدن گسترش یابد، تصریح کرد: کارسینوم سلول مرکزی کوچک و بدون درد، قرمز، بنفش و یا صورتی است و سفت به نظرمیرسد و ممکن است براق هم باشد.